THƠ NHƯ QUỲNH DE PRELLE
VietTimes — Một nhà thơ mạnh mẽ, thế hệ 8x, sống và làm việc tại Brussels, Vương quốc Bỉ. Tác giả của Nỗi buồn trên cây (được chuyển thể thành phim ngắn “Tôi 30” của đạo diễn Hoàng Trần Minh Đức, tham dự LHP Cannes 2014), Song tử, Buổi sáng phủ định và Biến đổi khí hậu.
Làm thơ
Khi viết, tôi tìm thấy sự sáng tạo. Nó không phải là vũ đài chót vót. Nó là chính tôi, từ cảm xúc, hiểu biết và nhận thức. Dường như thi ca không còn đơn giản là thi ảnh, là ngôn ngữ của ngoài ngôn ngữ. Thi ca chính là thi ca ở ngôn ngữ nội tại của nó. Của câu chuyện được kể bằng thơ, nhịp điệu. Thi ca chính là cái tôi của tác giả trong thế giới chuyển động. Thi ca có thể là thời đại đang tồn tại được tích luỹ từ quá khứ và nhìn về tương lai như những vòng tròn của lịch sử.
Khi tôi viết, tôi chấp nhận sự khác biệt để thấy giá trị Bình đẳng và Tự do. Tự trong ý thức, trong cách ứng xử, sự sẻ chia và trân trọng.
Giữa những bóng tối và tận cùng xấu xa của con người, tôi nhìn thấy ánh sáng và niềm hy vọng từ chữ. Chữ giúp tôi thừa nhận chính mình, thừa nhận chính những tồn tại thực tế để sống tốt đẹp hơn, tử tế hơn, nghiêm túc hơn. Chỉ có như thế, tôi mới thoát khỏi những khuyết tật tinh thần, sự ích kỷ đắm chìm, sự hẹp hòi trong đôi mắt.
Thi ca đã giúp tôi nảy mầm sống tiếp tục trong thực tại một cách đơn giản đến tối giản, cuộc sống như tự nhiên và thiên nhiên và tìm thấy giá trị hiện hữu trong đời sống hiện sinh và thực tại này.
Buổi sáng phủ định hay một buổi sáng giữa mùa đông Brussels của một năm nhiều biến động lịch sử, với chính tôi, với sự thay đổi của của tôi, đâu đâu cũng nhìn thấy đau thương, chia rẽ. Với chính tôi, khi tập thơ thứ 3 được viết ra đến với bạn đọc tôi nhận ra sự trưởng thành của chính bản thân mình. Đó là đường đi gập ghềnh viết và viết như thế. Tôi đã nhìn thấy rõ bản thân và cá nhân của mình trước dòng chảy chung, trước những sóng gió. Tôi đứng giữa bạn bè thân thương. Tôi đứng một mình. Một mình. Điểm nhìn của tôi hay điểm nhìn của nhân loại, cuộc thế đang diễn ra trong chữ và thi ca, trong cả tiếng nức nở vô can, có khi vô cảm, tràn đầy tuyệt vọng.
Tự do cho tôi đôi cánh, không phải cất lên những tầng mây cao nhất, xa nhất. Tự do cho tôi đôi cánh chạm vào sự khốn cùng của đồng bào mình, cho tôi đôi cánh chạm vào tiếng Người trần trụi, sự buồn thương, cho tôi thấu hiểu sự giả dối được bày đặt ra, được tạo dựng nên từ một nền giáo dục không có dưỡng khí, không có sự sạch sẽ của bio và tự nhiên. Tự do cho tôi loại trừ chính tôi để trở thành một bản thể nhân loại đa dạng và năng động giữa những lúc bị đóng băng, cột chật vào những hệ ý thức. Tự do cho tôi Tình yêu và thi ca. Thi ca và tình yêu. Tự do cho tôi có một trái tim còn đập đến lúc này để viết. Tự do cho tôi sự cảm thông với đồng bào, quê hương. Tự do cho tôi những cuộc gặp gỡ không có điều kiện và sự thoả thuận nào. Tự do cho tôi kết nối, Người và người, Thơ và thơ. Người thơ và bạn đọc. Tự do cho tôi Hàn gắn và hàn gắn khỏi những rạn nứt, chia rẽ và hận thù. Tự do cho tôi, được viết gửi đến các bạn Lòng biết ơn vô hạn. Những cộng sự của Domino Books, những người bạn xa xôi và cả một gia đình lớn. Tình bạn lớn từ thủa ấu thơ. Tự do cho tôi tình yêu riêng tư, bởi tình yêu ấy dành cho tôi quá nhiều ân tình sâu nặng, giúp tôi có nhiều thời gian viết và sống.
Buổi sáng phủ định dành tặng cho Bertrand và Bảo Bình, với tất cả ý nghĩa đó, về sự hiện diện của chúng tôi với thi ca. Đó chính là Tình yêu nghĩa rộng. Mong một ngày trở về, đọc thơ tiếng Việt cùng các bạn, ở Sài Gòn, Sông Hương hay đâu đó Việt Nam, giữa những thổn thức của tiếng Việt và quê hương.
TÂN HÌNH THỨC VÀ OBAMA
Cá và Obama chả có
gì liên quan chả có gì chẳng
qua màn diễn cùng diễn ra một
lúc chưa ai biết cá chết tại
sao thì Obama đến đem
lại niềm vui hy vọng trong bảy
mươi hai giờ rồi tắt ngóm chưa
biết cái chết của cá và biển
khơi đầy chất độc thì chúng ta
vẫn phải tiếp tục sống sống bằng
cách mỗi người tự chọn một con
đường một tương lai chứ không phải
trông chờ vào tương lai ai đó
ban cho cá và Obama
chả có gì liên quan chỉ có
vấn đề chính chúng ta phải
lựa chọn cách sống an toàn sạch
sẽ bảo vệ môi trường và sinh
thái biển như cách mà đất nước
của Obama đã làm với
những con người công dân cụ thể
giàu có như hôm nay cá Việt
Nam và Obama nước Mỹ
ly kỳ ơi là ly kỳ
TÔI
trong những ngày buồn tôi vừa khóc
vừa cười vừa đau vừa khổ vừa
đắng vừa cay vừa ói vừa thương
làm sao tháng nào tôi cũng rơi
vào trạng thái này như thần kinh
phân liệt thành con người khác cái
tôi là tôi nên tôi kệ tôi
trôi đi trôi lại qua ngày này
tháng kia như vậy đó để trốn
đi những nỗi niềm nuối tiếc nguôi
ngoai dần tâm trạng của những ngày
đến tháng trong những ngày buồn tôi
im lặng như những bông hoa trong
bình gốm rồi héo dần gục xuống
và bốc mùi trong nước đục ngầu
hôi tanh tôi chả buồn vui cười
chả buồn yêu nữa và rồi tôi
khóc cười như đứa trẻ lên ba
trong những ngày buồn tôi muốn tự
sát treo cổ mình trên cành cây
có mùi thơm của cỏ hoa xanh
mát và lặng lẽ như những hàng
cây trăm năm đứng trong gió bão
để khỏi làm đau thân thể rã
rời và trái tim thổn thức rạo
rực mà nguội lạnh dần thương nhớ
trong những ngày buồn tôi chui vào
một chiếc hòm dài 2m nhắm mắt
lại lặng yên để làm mới bản
thân và suy nghĩ dằn vặt lâu
nay tồn tại mà không giải thoát
trong những ngày buồn tôi là tôi
TÌNH YÊU
tình yêu bay lên bay lên trời
đậu xuống một ngọn cây có con
chim đang hót ríu ran trong một
buổi sáng mùa xuân đầy nắng nôi
tôi nhìn thấy ô cửa và những đứa
trẻ đang vui đùa chạy nhảy tung
tăng trong vườn hoa và chiếc xích
đu đẩy đi đẩy lại không ngưng
lại như những chuyến bay gần xa
dừng lại đâu đó và tiếp tục lên
cao như những cánh diều no gió
rồi tụt xuống mặt đất bất kỳ
lúc nào không ai ý thức được
không ai biết trước được nên làm
gì để tránh tổn thương mất mát
NĂNG LƯỢNG
đó là một ngày tôi làm được
tất cả mọi công việc trong nhà
và ngồi viết được tầm năm đến
bảy bài thơ và một vài truyện
ngắn rồi trả lời các câu hỏi
của bạn bè gần xa dành cho
sự quan tâm với tôi khi cách
xa nhau và rất lâu rồi không
trò chuyện gì ngoài những thông tin
không cụ thể rõ ràng đó là một ngày tôi
thu xếp lại chính tôi sự bừa
bộn lâu nay cứ dần trôi đi
trôi đi sự mệt nhoài uể oải
chán chường lớn dần lên mà tôi
không hề hay biết thế là tôi
chỉnh đốn sửa sai bản thân mình
để trở thành người mẹ hiền và
công dân mẫu mực khỏi phải vi
phạm lỗi lầm nào trong cuộc sống
thường ngày
HẠT MẦM VÀ THỜI TIẾT
Tôi đã gieo hạt mầm
từ khi xuân sang hồi
tháng ba thế mà mãi
vẫn chưa lên làm tôi
hốt hoảng cuống cuồng lên
tìm nguyên nhân làm sao
hạt mềm chưa lên thế
Có lẽ thời tiết không
ổn định và thất thường
nên đến giờ mầm cây
vẫn chưa lên và nhiều
thân cây vẫn trơ trọi
lá và thiếu màu xanh
Mỗi ngày tôi tưới đất
trồng trong những ô vuông
bằng gỗ buổi sáng và
buổi chiều muộn để hấp
thụ đủ độ ẩm sau
một ngày nắng gió tràn
đầy của mùa xuân nhiều
ánh sáng đến tận khuya
Thế rồi hạt mầm lên
chen chúc nhau trên đất
bio xốp nhẹ mà dinh
dưỡng đủ đầy trên bao
bì và tôi có thêm
được bài học về đất
bio và rau sạch bio
Tôi có một cây chanh
từ Hà Nội mang sang
bằng đường bay đi qua
Thái Bình Dương đến giờ
những nụ mầm đã bung
ra xanh non mềm mại
cùng với hai cây chanh
đào mọc lên từ hạt
chanh mang sang cho tôi
từ Hà Nội theo đường
xách tay thế là tôi
có sẵn lá chanh để
ăn thịt gà chạy bộ
VẮT DÒNG – ANH – EM
vắt dòng vắt dòng như
vắt sữa vắt sữa cho
con theo từng nhịp từng
nhịp đung đưa trong nụ
cười hiền hạnh phúc
vắt dòng thơ như vắt
dòng sữa mẹ cho tinh
khiết thơm tho cho sức
mạnh hiền hoà mà bản
năng mãnh liệt
vắt dòng vắt dòng thơ
hình thức mới như vắt
dòng đời ngang ngược trôi
xuôi trên màn hình và
ngoài kia tự trôi tự
trôi tự trôi
